Peitho posts

In de Verenigde Staten wordt door collega’s Krista Ratcliffe (Arizona State University) en Cheryl Glenn (Penn State College of Liberal Arts) al enige tijd onderzoek gedaan naar, en gepleit voor, retorisch luisteren. Voor ons is dat misschien bevreemdend. Het woord retorica is van oorsprong Grieks, en de wortel ervan, rhe-, heeft te maken met het werkwoord voor ‘spreken’. In het Latijn hebben we de ars oratoria, direct verwant met het woordje os, dat mond betekent. Voor de oude Grieken en Romeinen heeft retorica dan ook te maken met spreken, en bij extensie, met schrijven. Net als onze antieke voorgangers hebben wij die bredere betekenis verengd tot ‘welsprekendheid’ of nog concreter: ‘de kunst van het overtuigen’. In de Verenigde Staten, waar retorica en communicatie bloeien en veelvuldig worden onderwezen aan scholen en universiteiten, lijkt men terug te grijpen op de grondbetekenissen. Daar betekent ‘rhetoric’ vaak zoiets als betoog, stijl van betogen, of discours. Misschien komt het...

Meestal zijn ze extreemrechts, hondenfluitjes. Dat zijn de boodschappen die door ingewijden wel, en door buitenstaanders niet begrepen worden. Maar begin november was er een nieuw geluid te horen, althans voor degenen die het konden herkennen: een relifluitje. Een echt hondenfluitje maakt geluid dat alleen honden horen. Daarom heten bedekte toespelingen die alleen ingewijden helemaal begrijpen, en anderen niet, ook hondenfluitjes. Gewone mensen horen niets bijzonders, maar insiders horen het bedoelde signaal. Zodra je de pijper erop aanspreekt en vraagt: “Waarom gebruik jij ineens het woord ‘boreaal’?,” kan de fluiter altijd zeggen “Dat is niets bijzonders, dat betekent gewoon ‘noorderlijk’”. Extreemrechts is inmiddels heel bedreven in het ontkennen van extra ladingen: “Nee hoor, dat is gewoon het getal 88”, of “nee hoor, dat zijn gewoon haakjes rondom mijn naam, of “nee hoor, dat is gewoon een kikker die Pepe heet.” Hondenfluitjes worden vooral door uiterst rechts gebruikt. Niet all...

Wat valt er op als we de debatten voor de Tweede Kamerverkiezingen bekijken? Naast de grote debatten die we eerder zagen - met veel deelnemers en snelle reacties op ja-/nee-stellingen - zien we dit jaar ook regelmatig debatten met veel minder deelnemers die allemaal juist wat uitgebreider aan het woord komen. Kiezers krijgen in de verschillende debatten ook veel de kans om vragen te stellen, waarop politici genuanceerdere antwoorden kunnen geven. Stellingen waarop alleen ja/nee of eens/oneens geantwoord kan worden, lijken - gelukkig - wat minder populair.   Politici, zoals Timmermans van GroenLinks-PvdA en Omtzigt van NSC zoeken elkaar soms ook zelf op voor een debat, om inhoudelijk meer de diepte in te gaan. Dat kan kiezers helpen bij het maken van een keuze tussen die twee partijen. Dergelijke debatten zijn niet alleen vanwege de inhoud en diepgang informatiever dan sommige tv-debatten. Ook de selectie van de deelnemers pakt bij de tv-debatten niet altijd goed uit. Er worden vaak...

 (Reclames met een onverwachte boodschap, deel 2. Deel 1 is hier te lezen. ) Door te kiezen voor een onverwachte boodschap in hun reclames proberen bedrijven de aandacht te trekken van consumenten die constant worden blootgesteld aan allerlei verkoop- en overtuigingspogingen. In sommige gevallen zetten bedrijven een negatieve boodschap over hun product in om duidelijk te maken dat hun product niet voor iedereen is en op die manier hun eigen doelgroep sterker aan zich te binden. Ski-resort Snowbird in Utah gebruikte bijvoorbeeld negatieve recensies in hun reclames. Het voorbeeld hieronder laat een skiër zien die een hoge sprong maakt (gefotografeerd tegen een strakblauwe lucht, met besneeuwde bomen en bergtoppen aan de rand van het beeld), met daarop een recensie (één ster) waarin te lezen valt: There are NO Easy Runs. We felt like our lives were in our own hands. Make a wrong turn and you’re stuck on a double black diamond. It took us 90 minutes to shimmy down the Peruvian Gulch be...